De Europese Commissie komt met Horizon 2020 dat meer is gericht op innovatieve MKB’ers. Op dinsdag 12 november is de officiële aftrap in Nederland van dit Europese onderzoek- en innovatieprogramma Horizon 2020. Het budget tot 2020 is 70 miljard euro. De opzet is een transparante en toegankelijke regeling waar kleine ondernemers makkelijker gebruik van kunnen maken, zegt expert Erik van de Burgwal van Agentschap NL.
Horizon2020 is het vervolg van het lopende ‘Zevende Kaderprogramma’ (KP7) dat eind dit jaar stopt. De EU is inmiddels toe aan een volgende financiële periode die loopt van 2014 tot en met 2020. Daarbinnen past een nieuw programma voor onderzoek en innovatie. Om het niet flauw KP8 te noemen, heeft de Commissie er voor gekozen er een andere naam aan te geven en dat is Horizon 2020 geworden. Dit is mede gedaan om daarmee de andere opzet van het programma te benadrukken.”

In het nieuwe programma wordt veel sterker de nadruk gelegd op innovatie en dan met name op projecten of activiteiten die erop gericht zijn om innovaties daadwerkelijk naar de markt te brengen. Er worden nieuwe elementen toegevoegd om er voor te zorgen dat de innovaties niet op de plank blijven liggen. Horizon 2020 wil de zogeheten valley of death voor innovaties helpen overbruggen. Een ander nieuw element is dat projecten moeten inspelen op de grote maatschappelijke uitdagingen die we in deze tijd kennen. Denk aan vergrijzing, klimaatveranderingen, energievoorziening en nog een aantal van dat soort thema’s. Industrieel leiderschap en maatschappelijke uitdagingen zijn in feite twee pijlers van de nieuwe regeling. De derde pijler van Horizon 2020 is ‘Excellente Wetenschap. Deze pijler staat voor ruimte voor baanbrekende wetenschap. Dat doen we om Europa op wetenschappelijk gebied vooruit te helpen en om wetenschappers te ondersteunen en te behouden voor Europa.

Een hoofdlijn in de regeling is dat het quotum voor het MKB wordt verhoogd. In KP7 gaat 15% van de subsidies naar het MKB dat bij de projecten betrokken is. In Horizon 2020 wordt dat verhoogd naar 20%. Er komen ook een aantal specifieke MKB instrumenten aan. Hiermee kunnen ondernemers innovatieve projecten starten die wat kleinschaliger zijn en ook wat makkelijker zijn qua opzet en uitvoering. Hoe dit precies in elkaar steekt, is voor ons ook nog even de vraag. De details hiervan worden pas later dit jaar bekend. Er is sprake van een oplopend budget. Er wordt begonnen met circa 9 miljard euro per jaar. In de loop der jaren wordt dat verhoogd naar ruim elf miljard in 2020.

De aanvraagprocedure blijft in hoofdlijnen gelijk aan de opzet van KP7; er moeten gewoon goede voorstellen worden ingediend. Die worden door onafhankelijke experts beoordeeld en op volgorde gezet op basis van kwaliteit van het project. Het proces zelf wordt sterk vereenvoudigd, verbeterd en gestroomlijnd. Er wordt meer gedigitaliseerd in de aanvraagfase. Het zogeheten participants portal gaat bijvoorbeeld meer services bieden aan de indiener dan onder KP7 al het geval was. Ook in de uitvoerende fase van de projecten wordt het gebruiksvriendelijker. Handtekeningen kunnen straks bijvoorbeeld digitaal worden verzameld.

Nieuw in Horizon2020 is dat er één subsidiepercentage wordt gehanteerd voor alle typen bedrijven en instellingen. Dat percentage is 100% voor R&D projecten, en 70% voor close to market innovatieprojecten. Dus er hoeft in de aanvraag geen onderscheid meer te worden gemaakt of een partij een kennisinstituut, een MKB of een grootbedrijf is. Dat scheelt een hoop rompslomp omdat de Commissie niet meer hoeft vast te stellen of een bedrijf daadwerkelijk MKB is.

Een tweede vereenvoudiging is dat er niet meer wordt gewerkt met het opvoeren van werkelijke overheadkosten. Vanaf volgend jaar wordt dat een vast percentage van 25%. Dat scheelt een hoop administratief gedoe bij het daadwerkelijk vaststellen van de werkelijke overheadkosten van een bepaald project. De participant weet dus precies waar hij aan toe is en achteraf heb je dus geen vraagtekens over type bedrijf of overheadkosten. Door deze eenvoudigere manier van werken wil de Commissie de ‘Time to Grant’, dus de toekenning, terugbrengen naar acht maanden. Dat klinkt misschien nog lang, maar het was altijd iets in de orde van grootte van elf maanden. Voor ondernemers die op een kans wachten: de Europese Commissie is van plan om op 11 december de eerste calls officieel te publiceren.

Op 12 november vindt de Innovatie-estafette plaats. Het wordt een gecombineerd evenement in de RAI waar ongeveer 3000 mensen aan deelnemen. Op dit evenement vindt zowel de lancering van Horizon2020 als de Innovatie-estafette plaats. De Innovatie-estafette is een gezamenlijk initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en het ministerie van Economische Zaken om innovaties binnen Nederland te versnellen. Het motto van de dag is Verbreed je horizon. Niet alleen vanwege de samenwerking met de Innovatie-estafette, maar ook om de geest van samenwerken met mensen buiten je eigen discipline te onderstrepen. Dat is trouwens ook een nieuw element aan Horizon 2020, dat de projecten een wat meer multidisciplinair karakter krijgen dan dat in het verleden het geval is geweest.
Er komen een aantal prominenten zoals bewindslieden onder wie minister Henk Kamp van Economische Zaken en Robert-Jan Smits, directeur generaal Onderzoek en Innovatie van de Europese Commissie. Daarnaast verzorgt Agentschap NL die dag een achttiental sessies waarin alle ins en outs van Horizon 2020 worden belicht. Wie geïnteresseerd is, is natuurlijk van harte welkom. Het evenement is vrij toegankelijk.

Mensen kunnen zich aanmelden op

www.innovatie-estafette.nl of op
www.Agentschapnl.nl/startevenementhorizon2020.”